کد مطلب:12386 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:218
حجة الوداع
صفحات نخستین این فصل را مترجم برای تكمیل بحث مؤلف
محترم اضافه نموده است. تقدیم وتأخیری كه در مباحث دو فصل پایانی روی نموده است نظم مطالب را عهده دار بوده اما چیزی از متن مؤلف كسر نشده است مراسم حج بزرگترین و باشكوه ترین عبادات مسلمانان است. این مراسم برای امت اسلامی اساسیترین مظهر وحدت و صمیمیت و نمونه بارز برابری و برادری طبقات گوناگون و خلاصه، وسیله تحكیم روابط میان دولتها و ملتهای مسلمان می تواند باشد. این كنگره بزرگ اسلامی توانایی آن را دارد كه مشكلات اساسی ملل مسلمان را حل كند، ومنشأ تحولاتی همه جانبه در اوضاع نابسامان بشر امروز واقع گردد. از آن روز كه ابراهیم خلیل (ع) بنای كعبه را پایان داد، و اهل توحید را به زیارت این خانه فراخواند این خانه كعبه دلها، و محل دیدار ملتهای خداشناس و خداپرست بوده هر سال گروههای فراوانی از دورترین سرزمینهای جهان اسلام و از نقاط مختلف عربستان به این خانه شتافته اند، و مراسمی را كه از ابراهیم خلیل (ع) بیادگار مانده و سپس از خاتم پیامبران آموخته بودند انجام می دادند . البته پس از ابراهیم خلیل (ع) سرزمین حجاز از تعالیم پیامبران الهی دور و جدا ماند، و تدریجا افكار زورمداران و خودخواهان بعض قبایل عرب از یك طرف، و رواج بت پرستی و شرك بجای خداپرستی از طرف دیگر موجب شد كه مراسم حج دستخوش تحریف و تغییر گردد. و
[ صفحه 304]
چهره درخشان و جذاب خود را از دست بدهد. به همین جهت پیامبر خاتم پس از سالها دعوت و مجاهدت و تعلیمات آسمانی در زمینه های مختلف جامعه اسلامی، در سال دهم هجرت، از جانب پروردگار عالم مأمور شد كه شخصا مراسم حج ابراهیمی را با دیگر مسلمانان برگزار كند، و عملا مردم را به وظایف این عبادت بزرگ آشنا سازد و انحرافهای پدید آمده از روزگاران گذشته را از میان بردارد. مصطفی در ماه ذی قعدة دستور داد كه در شهرها و میان قبایل اعلام كنند كه پیامبرشان عازم زیارت خانه خداست. این اعلامیه شور و شوق عجیبی را درقلبهای گروهی از مسلمانان ایجاد نمود، و هزاران نفر در اطراف مدینه خیمه زدند و به انتظار پیامبرشان روزشماری می كردند [1] .
پیامبر در بیست و ششم ذی قعده «ابودجانه» را جانشین خود در مدینه قرار داد، و با بیش از شصت قربانی بسوی مكه رهسپار شد. وقتی كه به نقطه ای به نام: «ذوالحلیفة» رسید با پوشیدن دو پارچه از «مسجد شجره» احرام بست، و از آن هنگام دعای معروف را كه «لبیك» و پاسخ به ندای ابراهیم (ع) است قرائت نمود: لبیك اللهم لبیك، لبیك لا شریك لك لبیك، ان الحمد و النعمة لك و الملك، لا شریك لك لبیك. وقتی پیامبر به نزدیكی مكه رسید لبیك را قطع نمود. روز چهارم ذی حجه وارد مكه شد، و به مسجد آمد در حالی كه خدای تعالی را حمد و ثنا می گفت و بر ابراهیم درود می فرستاد. در طواف برابر «حجرالاسود» قرار گرفت، و آن را استلام [2] نموده و سپس هفت بار اطراف كعبه طواف كرد. آنگاه برای نماز طواف پشت مقام ابراهیم قرار گرفت، و دو ركعت نماز طواف بجای آورد، سپس سعی میان صفا و مروه را شروع نمود.
[ صفحه 305]
محترم اضافه نموده است. تقدیم وتأخیری كه در مباحث دو فصل پایانی روی نموده است نظم مطالب را عهده دار بوده اما چیزی از متن مؤلف كسر نشده است مراسم حج بزرگترین و باشكوه ترین عبادات مسلمانان است. این مراسم برای امت اسلامی اساسیترین مظهر وحدت و صمیمیت و نمونه بارز برابری و برادری طبقات گوناگون و خلاصه، وسیله تحكیم روابط میان دولتها و ملتهای مسلمان می تواند باشد. این كنگره بزرگ اسلامی توانایی آن را دارد كه مشكلات اساسی ملل مسلمان را حل كند، ومنشأ تحولاتی همه جانبه در اوضاع نابسامان بشر امروز واقع گردد. از آن روز كه ابراهیم خلیل (ع) بنای كعبه را پایان داد، و اهل توحید را به زیارت این خانه فراخواند این خانه كعبه دلها، و محل دیدار ملتهای خداشناس و خداپرست بوده هر سال گروههای فراوانی از دورترین سرزمینهای جهان اسلام و از نقاط مختلف عربستان به این خانه شتافته اند، و مراسمی را كه از ابراهیم خلیل (ع) بیادگار مانده و سپس از خاتم پیامبران آموخته بودند انجام می دادند . البته پس از ابراهیم خلیل (ع) سرزمین حجاز از تعالیم پیامبران الهی دور و جدا ماند، و تدریجا افكار زورمداران و خودخواهان بعض قبایل عرب از یك طرف، و رواج بت پرستی و شرك بجای خداپرستی از طرف دیگر موجب شد كه مراسم حج دستخوش تحریف و تغییر گردد. و
[ صفحه 304]
چهره درخشان و جذاب خود را از دست بدهد. به همین جهت پیامبر خاتم پس از سالها دعوت و مجاهدت و تعلیمات آسمانی در زمینه های مختلف جامعه اسلامی، در سال دهم هجرت، از جانب پروردگار عالم مأمور شد كه شخصا مراسم حج ابراهیمی را با دیگر مسلمانان برگزار كند، و عملا مردم را به وظایف این عبادت بزرگ آشنا سازد و انحرافهای پدید آمده از روزگاران گذشته را از میان بردارد. مصطفی در ماه ذی قعدة دستور داد كه در شهرها و میان قبایل اعلام كنند كه پیامبرشان عازم زیارت خانه خداست. این اعلامیه شور و شوق عجیبی را درقلبهای گروهی از مسلمانان ایجاد نمود، و هزاران نفر در اطراف مدینه خیمه زدند و به انتظار پیامبرشان روزشماری می كردند [1] .
پیامبر در بیست و ششم ذی قعده «ابودجانه» را جانشین خود در مدینه قرار داد، و با بیش از شصت قربانی بسوی مكه رهسپار شد. وقتی كه به نقطه ای به نام: «ذوالحلیفة» رسید با پوشیدن دو پارچه از «مسجد شجره» احرام بست، و از آن هنگام دعای معروف را كه «لبیك» و پاسخ به ندای ابراهیم (ع) است قرائت نمود: لبیك اللهم لبیك، لبیك لا شریك لك لبیك، ان الحمد و النعمة لك و الملك، لا شریك لك لبیك. وقتی پیامبر به نزدیكی مكه رسید لبیك را قطع نمود. روز چهارم ذی حجه وارد مكه شد، و به مسجد آمد در حالی كه خدای تعالی را حمد و ثنا می گفت و بر ابراهیم درود می فرستاد. در طواف برابر «حجرالاسود» قرار گرفت، و آن را استلام [2] نموده و سپس هفت بار اطراف كعبه طواف كرد. آنگاه برای نماز طواف پشت مقام ابراهیم قرار گرفت، و دو ركعت نماز طواف بجای آورد، سپس سعی میان صفا و مروه را شروع نمود.
[ صفحه 305]
[1] سيره حلبي، ج 3 - ص 289.
[2] استلام اين است كه پيش از طواف دستهاي خود را بر آن سنگ سياه بمالند و بدين وسيله خاطره ابراهيم و بناي كعبه و دعوت به خداپرستي را يادآوري كنند و زنده بدارند. زيرا اين سنگ هنگام بناي مجدد كعبه زير پاي ابراهيم (ع) قرار داشت كه به وسيله آن ديوارهاي كعبه را بالا برده است. لذا اين سنگ بلحاظ آن خاطره زيبا نوعي شرافت يافته است.